Holistisch herstellen. Klinkt wel trendy. En toch heerst er nog steeds een taboe op. Terwijl het zo logisch is om wat verder te kijken en dieper te graven dan enkel de symptomen te bestrijden.
Want je wilt niet alleen herstellen, maar ook voorkomen dat het nog een keer gebeurt. Toch?
Dat deze inzichten mogen bijdragen aan jouw helende reis. Of die van iemand die je liefhebt. Dat is mijn wens.
Afgelopen week kwamen er 23 vragen binnen over burn out waar ik hieronder een poging doe jou inzichten te geven die meestal niet worden gegeven tijdens reguliere zorgtrajecten.
Vraag 1: Casper, ik heb een Burn out. Wat nu?
Respect. Je bent goed bezig. Waarom? Omdat het erkennen van een burn out écht een grote stap is. Dus, ondanks dat jij je nu misschien niet 100% voelt, een diepe buiging voor jou.
Voordat ik in 2015 in een behoorlijk pittige burn out belandde, dacht ik altijd: “Een burn out gaat mij nooit overkomen.”
Ik bedoel, kom op. Ik ben Casper: “De Dutch Tornado.”
“2.03m en 100+ kilo.”
“Gezond & sterk.”
“Niet te stoppen.”
“Niks en niemand houdt mij tegen.”
“Een burn out is voor mietjes.”
Sterker nog. Ik had op dat moment een business partner die mij kwam vertellen dat ie een burn out had. Mijn eerste idee was:
“Wat flik je me nou man, je laat me in de steek. Niet opgeven. Sterk zijn.”
Een paar maanden later kreeg ik de man met de hamer op bezoek. En die is meedogenloos kan ik je vertellen. Of misschien weet je dat ondertussen ook, na een eigen confrontatie.
Slecht nieuws: Als ik burn out kan gaan, kan jij het ook. Goed nieuws: Als ik van een burn out kan helen, kan jij het ook.
Als ik om mij heen kijk, is het schrikbarend hoeveel burn outs er zijn. Dan hebben we het alleen nog maar over de geregistreerde vormen. Want er zijn genoeg mooie mensen die (nog) niet in die statistieken staan.
Anyway. We gaan het hebben over burn out.
Je staat open voor een meer holistische blik met vooral ervaringen van iemand die behoorlijk in de kreukels heeft gelegen én tientallen mannen over de wereld heeft geholpen van burn out naar een legendarisch bestaan, als rolmodel die ze zelf hebben gemist. Zelfverzekerd in hun zwembroek, meer verbinding in de slaapkamer en minder chaos in de geest.
Okey goed verhaal Casper. En nu? Laten we wat lagen dieper gaan.
Mijn intentie is om vooral te delen wat ik heb gemist, zodat jij niet zoveel tijd en energie hoeft te stoppen in het uitzoeken van wat werkt en wat niet.
Vraag 2: Casper, wat is jouw persoonlijke visie op een burn out?
Door iets te doen wat niet goed voelt, wat je niet leuk vindt en liever niet doet, vergroot jij de kans op een enkele reis naar burn out. Hoe langer jij doorgaat met doen wat niet handig is, hoe groter de knal gaat zijn, als die komt. Natuurlijk kan je de dans ontspringen. We hebben allemaal wel een buffer ingebouwd om te incasseren en te overleven. Hoe groter het probleem en hoe langer het duurt, hoe groter de kans op burn out.
Wanneer die mokerslag bij heldere hemel komt? Dat is voor iedereen anders. Dus ook voor jou. Door de keuzes die je maakt, vooral hebt gemaakt, heb jij behoorlijk wat invloed op deze reis.
Vraag 3: Wat is de diepliggende oorzaak van een burn out?
Ik zie een burn out als een slijtageslag. Als een sluwe vos. Een onzichtbare uitputting op jouw systeem. Dat kan op meerdere manieren ontstaan: Fysiek, mentaal, emotioneel, spiritueel, seksueel, financieel. Meestal wel een combinatie. Zodra daar ergens iets uit harmonie raakt en er maar lang genoeg te weinig aandacht aan wordt gegeven, begint het circus. Onbewust. Op de achtergrond. De eerste worden vaak genegeerd, logisch.
Vraag 4: Heb ik een burn out?
Heb jij lang genoeg geen gehoor gegeven aan de signalen? En voel je dat er serieus iets niet helemaal lekker gaat? Of ben je al herstellende van een burn out? Dan weet je dondersgoed dat je er ééntje te pakken hebt. Er is simpelweg niet aan te ontkomen. Je wilt wel, maar het gaat niet.
Ben jij nog in de ontdekkingsfase en wil je weten of jij een burn out hebt? De meeste theorieën nemen een tijdsvlak van 6 maanden aan.
Als jij daarin moeite hebt met in slaap vallen of doorslapen. Veel emotioneler bent bijvoorbeeld door meer te huilen. Paniekaanvallen ervaart. Futloos bent, minder energie. Minder levenslust. Minder sexdrive. Zorgen. Veel stress. Constant maar het gevoel hebben druk te zijn. “Normale” taken uitvoeren lukt niet meer zo goed. Dan is de kans behoorlijk dat je een burn out hebt, of onderweg bent naar een burn out.
Vraag 5: Zijn er fases bij een burn out?
Toen ik via de huisarts belandde in de GGZ ondersteuning werd mij vooral het idee voorgeschoteld dat er 3 fases zijn. Fase 1: Hulp Fase 2: Rust. Fase 3: Reïntegratie.
Ik respecteer de visie. Alleen had ik direct het gevoel dat dit niet volledig is. Er werd mij nul komma nul gevraagd naar mijn verleden. Niks over voeding of alcoholgebruik. Of over de relatie met mijn ouders.
Het werd mij voorgeschoteld als spierpijn van het sporten. Neem wat rust en ga weer terug naar wat je deed en dan komt het wel weer goed.
Niet effectief. Niet volledig. Die burn out komt ergens vandaan. Als de diepliggende oorzaak niet wordt aangekeken. Als er niet drastisch het roer omgaat. Hoe kan men dan verwachten dat iemand van een burn out gaat herstellen op de lange termijn?
Vraag 6: Wat is de klassieke behandeling van een burn out?
Medicatie zoals slaappillen of anti depressieva en ondersteuning bij een psycholoog. De wachttijd is is net zo gigantisch als het aantal Nederlanders aan de anti depressieva en slaappillen.
Ik ga in herhaling vallen, maar in mijn beleving is de klassieke behandeling niet volledig. Weinig aandacht voor het holistische plaatje, waar alles met elkaar in verbinding staat.
Vraag 7: Wat is de meest gemaakte fout bij een burn out?
Wat ik elke keer weer zie gebeuren en waar het in mijn beleving gigantisch fout gaat: Dat een burn out enkel wordt gezien als een fysiek signaal voor rust. Om dan uit te rusten. En vervolgens weer door te gaan met wat heeft geleid tot de burn out.
Dat klinkt niet heel handig, toch? En dit is serieus waar wat er 9 van de 10 keer gebeurt. Als dit de enige wijze les is die je hier uit haalt. Echt, uit de grond van mijn hart: Ga niet terug naar waar je vandaan komt. Ga op onderzoek naar het ontstaan. Pas je leven aan. Heel de stukken die er te helen zijn, onder deskundige begeleiding. En sla een nieuwe weg in.
Dit is de enige manier om de diepliggende oorzaak aan te pakken. Dit is een effectieve manier om te voorkomen dat de burnout nog een keer gebeurt. Luister. Ik zeg niet dat het makkelijk is. Maar het maakt de boel uiteindelijk wel een stuk makkelijker.
Ik zie om mij heen dat de mensen die dit durven échte heling ervaring. Jij op jouw manier, die goed voelt en bij je past. Ik heb niet de magische pil of de geheime formule die voor iedereen werkt.
Het gaat een pittige reis worden. Waar het meerendeel niet aan wilt beginnen. Zonde. Want ongeacht jouw huidige situatie, geloof ik dat jij kan herstellen. Als je maar wilt.
Dus de vraag is eigenlijk heel simpel: Wil je überhaupt wel herstellen? Is de pijn groot genoeg om stukken aan te kijken die je hebt geprobeerd te omzeilen? Is de pijn groot genoeg om jezelf in de spiegel aan te kijken? Is de pijn groot genoeg om verantwoordelijkheid te nemen voor de keuzes die je hebt gemaakt?
Vraag 8: Hoelang duurt het herstel na een burn out?
De meest gestelde vraag. Dat was ook mijn vraag aan mijn psycholoog. “Wat? Een half jaar? "- Ja dat begrijp ik dat sommige daar zo lang voor nodig hebben, riep ik. Maar ik ben Casper. Ik ben over een paar weken weer back in business!” Ik hoor het mij nog zeggen…
Nu 8 jaar later heb ik nog steeds niet het gevoel dat ik weer terug ben. Betekent dit dat ik nog niet hersteld ben? Nee. Dit betekent dat ik een andere weg ben ingeslagen. Ik heb gekozen niet terug te gaan. Ik wil niet terug. Waarom teruggaan naar iets wat blijkbaar niet werkt? Dat is echt niet slim. En toch is dat dus de klassieke behandeling. Slaappillen, anti depressieva of een andere cocktail aan verdovende medicatie. Niet naar de oorzaak gaan maar de symptomen bestrijden. Om vervolgens via een meestal niet altijd super helend GGZ traject weer te reïntegreren bij datgene wat bijdroeg aan de burn out.
Sta je open voor het idee dat het herstellen van een burn out ook anders kan?
Vraag 9: Hoeveel rust of slapen bij burn out?
Mijn slaapritme was drie maanden in 2015 precies andersom. Ik sliep 16 uur per dag en was er 8 wakker. Blijkbaar had ik het nodig. Zoveel vermoeidheid kwam er uit. Kan je nagaan hoe ver ik over mijn grenzen was gegaan. En hoe lang ik dat heb laten gebeuren.
Hoeveel rust jij nodig hebt? Precies zoveel als jij nodig hebt. Vergeef mij voor dit suffe antwoord, maar het is echt zo. Jij bent jij en jouw situatie is jouw situatie. Niemand kan jou vertellen hoeveel rust je nodig hebt behalve jezelf. Probeer te luisteren naar jezelf. En volg die signalen. Geef je er aan over. Niet makkelijk. Maakt het herstel van een burn out wel makkelijker.
Vraag 10: Hoe herstel ik precies van een burn out?
Wederom ga ik jou geen passende oplossing voorschotelen. Ik heb geen idee wie je bent en wat jouw situatie is. Toch kan ik je wel wat meegeven wat voor mij en mijn cliënten heel goed werkt:
Geen alcohol, geen drugs, geen koffie, geen sigaretten, een porno en geen dierlijke producten.
Mediteren. Bewegen. Aansluiting vinden bij gelijkgestemden. Deelnemen aan een mannencirkel.
Onder begeleiding de diepliggende oorzaak achterhalen en helen.
Jezelf de tijd gunnen die nodig is om te herstellen.
Als jij 15 jaar over de grens bent gegaan en verwacht dat je in 3 weken met een schone lei en volle batterij weer van start kan gaan, ben je minder realistisch bezig.
Vraag 11: Wat als ik een partner heb met een burn out?
Heel belangrijk om je er in te verdiepen, zodat jij je een voorstelling kan maken van hoe het zou zijn. Open staan voor een andere realiteit. Plus, communicatie. You need two to tango dus je hebt ook een partner nodig die zijn of haar gevoelens durft te delen. Probeer een vorm te vinden die voor jullie allebei werkt. Het is niet handig als de één gigantisch over de grens gaat om de ander te helpen zodat straks de rollen omgedraaid zijn. Mooie kans om te oefenen met grenzen stellen en bewaken. Openhartige gesprekken voeren zijn echt heel belangrijk.
Vraag 12: Is een burn out erg?
Ik zie mijn burn out als geschenk. Achteraf gezien zat er zo’n prachtige boodschap in verborgen. Je bent niet zwak als je een burn out hebt. Er is niks fout. Je doet niks verkeerd. Het is een signaal dat het anders mag. Probeer het liefdevol te omarmen en de boodschap die er voor jou in zit verborgen te ontrafelen en te implementeren.
Vraag 13: Is een burn out altijd werkgerelateerd?
Nee. Hoewel men vaak denkt van wel. Er is altijd een laag dieper. Jouw burn out komt niet per se omdat je teveel uren hebt gedraaid. Of omdat er teveel hooi op je vork lag.
Ik geloof dat wanneer jij harmonie hebt gevonden in jezelf en met jezelf, je keuzes kan maken die bijdragen aan een betekenisvol bestaan waarbij je het gevoel hebt dat dingen moeiteloos gaan in plaats van moeizaam, ongeacht de hoeveelheid uren of taken die daarbij komen kijken.
Wanneer jij intern je zaakjes niet op orde hebt, kan een burn out ook ontstaan buiten werk om. Ik refereer weer even aan het idee van maar lang genoeg wel doen wat je niet wilt doen.
Vaak is dat werkgerelateerd, omdat we een groot gedeelte van onze tijd besteden aan werk. Maar dat hoeft niet altijd zo te zijn.
Vraag 14: Is een burn out hetzelfde als een depressie?
Nee, hoewel er zeker bepaalde gebieden overlappen. Mocht jij je echt neerslachtig voelen, denken aan zelfmoord of andere vormen van depressie ervaren neem contact op met je huisarts. Dan stel ik alsnog een holistische aanpak voor met zo min mogelijk medicijnen, maar ik blijf nu even bij burn out.
Vraag 15: Wat als ik moet huilen en angst ervaar tijdens een burn out?
Je moet niet huilen. Je mag huilen. Zie het als heling. Jarenlang heb ik mijn tranen verdrongen met de overtuiging: "Ik moet sterk zijn." Zeker als man is het mogelijk een nieuwe ervaring om gigantisch sensitief te zijn. Ik had nog nooit zulke heftige huilbuien en paniekaanvallen gehad als in 2015. Hoe ingewikkeld het ook mag zijn, probeer je er aan toe te geven. Het is een reactie op iets uit het verleden. Er is op dat moment niet per se iets fout. Jouw lichaam is altijd bezig met helen. Probeer niet je verdriet te verdrinken of verdoven met bijvoorbeeld alcohol of porno en gun jezelf deskundige begeleiding tijdens jouw herstel van een burn out.
Vraag 16: Burnout en alcohol. Hoeveel mag ik drinken?
Nog nooit ben ik iemand tegengekomen die spijt heeft van het stoppen met alcohol drinken. Ik ben voorstander voor geen alcohol, ongeacht een burn out of geen burn out. Even met de focus op het herstel van een burn out: Jouw lichaam is gigantisch over de grens gegaan en wilt herstellen. Gun jezelf het beste van het beste. Rust, beweging, meditatie, gezonde voeding. Daar past alcohol niet bij. Ik voel behoorlijke weerstand bij alle keurige therapeuten die voorstellen om alcoholgebruik te minimaliseren. Wat betekent dat? Gewoon niet doen. Zero. Je wilt herstellen, toch? Ik ben ruim 6 jaar alcoholvrij en dit past thuis in het rijtje “beste beslissingen ever!” Niet alleen bij mijzelf, ook bij mannen die ik begeleid en kiezen voor een alcoholvrij bestaan. Mogelijk één van de moeilijkste beslissingen, maar zo ontzettend bevrijdend.
Vraag 17: Kan ik alternatieve geneeswijze combineren tijdens mijn herstel van een burn out?
Moeilijk voor mij om in te schatten want ik ken jouw situatie niet en weet niet welke alternatie geneeswijze jij op het oog hebt. Ik ben begonnen met accupunctuur en traditionele Chinese geneeskunde. Reiki. Breathwok. Klankschalen. Yoga. Later mijzelf behoorlijk verloren in het spirituele wereldje, hopende op magie van buitenaf terwijl het echte werk toch echt van binnenuit mocht komen. Meditatie, plantmedicijnen zoals truffels en ayahuasca en deskundige hulp hebben mij de meeste inzichten gegeven. Uiteindelijk is het jouw zoektocht naar wat werkt voor jou. Er zijn meerdere wegen die naar Rome leiden. Only one way to find out! Belangrijk is om niet te blijven zoeken maar ook te implementeren en uit te vogelen wat werkt en wat niet. Anders blijf je hangen in de eeuwige zoektocht naar meer antwoorden.
18) Burn out en voeding : Wat is de beste voeding tijdens een burn out?
Ik eet ruim 6 jaar volledig plantaardig. Dat heeft enorm bijgedragen aan mijn herstel. Ik heb mij nog nooit zo sterk gevoeld in lichaam & geest dan nu en geloof dat wat je eet en drinkt heel veel invloed heeft in allerlei interne processen.
Als ik het kan met mijn 2.03 meter en 100+ kilo, kan jij het ook. Er zijn nul redenen te verzinnen waarom een onbewerkt plantaardig voedingspatroon niet kan werken voor jou.
Natuurlijk gaan er nu minstens zestien alarmbellen af met redenen waarom je wel nog vlees, kip, kaas, ei of vis nodig hebt, maar dat zijn allemaal diepe overtuigingen die je los mag laten, als je durft. Dat kan spannend zijn, vertel mij wat.
Ik at een kilo kip per dag. Biefstuk als ontbijt. Zes eieren. Een blik tonijn. En 500 gram kwark voor het slapen. Elke dag. Dus. Als ik het kan, kan jij het ook. Alleen even een manier vinden die werkt voor jou. Er is genoeg hulp. Wist je dat je in jouw basis verzekering drie uren diëtiek vergoed krijgt? Zoek dan natuurlijk wel een vegan diëtist of plantaardige diëtist.
Het is belangrijk dat je niet zomaar dingen gaat verwijderen, zonder te vervangen. Ik kan je daar ook bij helpen, daarover later meer.
19) Casper, wat is jouw grootste gemis geweest? Of achteraf de grootste les?
Mooie vraag. Een burn out is niet jouw schuld. Wel jouw verantwoordelijkheid. Klein beetje herhaling, I know. Bekijk jouw burnout holistisch. Er is ergens minder harmonie. Fysiek, mentaal, emotioneel, spiritueel, seksueel, financieel. Daar is een wond. Daar is een gedachte ontstaan. Die heeft zich gemanifesteerd in iets. En daar is te lang niet neer gekeken. Waardoor het lichaam, met behulp van het universum, een duidelijk signaal geeft: Pas op, dit is niet jouw pad. Die signalen worden steeds duidelijker en heftiger. Totdat het te laat is. En dan is het vervolgens echt heel belangrijk om onder deskundige begeleiding die wond(en) te helen en een ander pad in te slaan. Pas op voor het medische circus waar allerlei witte jassen alleen maar willen verdoven met medicatie. Blijf bij jezelf. Jij weet dondersgoed wat je nodig hebt. Alleen zijn dat vaak drastische veranderingen en dat is eng.
20) Wat heb ik fout gedaan dat ik een burn out heb?
Ik snap je zo goed. Het voelt misschien als falen. Bang voor wat jouw omgeving er van gaat vinden. Maar mooie lieve jij: Een burn out is niet jouw fout. Jij hebt met je beste bedoelingen geprobeerd het goed te doen. Gedreven door wat er ook in jouw systeem is geprogrammeerd. Ondanks dat het niet jouw fout is, is het wel jouw verantwoordelijkheid om er achter te komen wie je bent en wat je wilt. Om afstand te nemen van wie of wat niet langer meer bijdraagt. En om te kiezen voor datgene wat wel gaat bijdragen aan jouw herstel.
21) Burn out en werk: Wat vertel ik op mijn werk?
Ga het gesprek aan. Probeer een nieuwe vorm te vinden die voor jullie allemaal werkt. Kom je er niet uit? Durf een nieuwe, andere weg in te slaan. Dat je al weet ik veel hoelang iets doet, of ergens goed in bent, of iets goed verdiend, hoeft niet te betekenen dat dit de reden is waarom je op deze wereld bent. Ik heb jarenlang mijn ziel verkocht aan een vijfsterrenhotel. Prachtige tijd maar tot op het bot uitgeput en gebruikt. Het was het niet waard. Ik voelde aan alles dat ik het niet meer kon verdragen en besloot om personal trainer te worden in een privé gym. Ik bleef in het vijfsterren segment, maar in een andere vorm. Ik ken genoeg verhalen van mensen die veel “gekkere” sprongen maakte. Van management functie naar een eigen restaurant bijvoorbeeld. Vaak zijn het moedige veranderingen van loonslaaf naar eigen toko. Makkelijk? Zeker niet! Maar het maakt de boel wel, zeker op lange termijn, wel een stuk makkelijker.
22) Casper, hoe kan ik een burn out voorkomen?
Hoe eigenwijs ben je? Ik denk dat jij behoorlijk eigenwijs bent. Net als ik. Dus grote kans dat je een burn out niet kan voorkomen. En je pas toegeeft als er niet meer aan te ontkomen is. Je merkt het echt wel als je een burn out hebt. Mocht jij tot de uitzondering horen en na het lezen van dit alles voelt dat je het niet zo ver wilt laten komen? Respect! Natuurlijk kan je een burn out voorkomen, als je maar op tijd luistert naar de signalen en er naar durft te handelen. Je hoeft het niet zo ver te laten komen. De meeste, inclusief ikzelf, hebben het idee dat ze het wel lukt. Met het idee dat hun een burn out nooit gaat overkomen. Totdat het ze overkomt. Dat is de grote grap.
23) Burn out behandeling: Coaching, begeleiding en therapie.
Mogelijk ben je dichtbij een burn out. Of zit je middenin een burn out. Heb je een partner met een burn out. Of probeer je een burn out te voorkomen. En je zoekt deskundige begeleiding. Wat is dan de volgende stap?
Ik heb vier therapeuten versleten totdat ik bij iemand uitkwam dat goed voelde. Het was niet makkelijk om vier keer tijdens een kennismaking aan te geven dat dit niet de vorm was die bij mij paste. Of waar naar ik op zoek was. Of dat ik het gevoel had dat iemand mij niet ontmoette in de cirkel waar ik stond, zonder dat dit perse de schuld was van diegene.
Je voelt vanzelf of het goed voelt, of niet.
Kijk of je met iemand een kennismakingsgesprek kan hebben. Of dat je online door wat info kan snuffelen van jouw begeleider.
Mijn liefdevolle advies is om het niet allemaal alleen te doen. En gun jezelf een begeleider die fijn voelt. Zorg er voor dat je niet zomaar ergens geplaatst wordt door iemand.
Jij mag een toffe begeleider opeisen. Dat verdien je. Ik adviseer iemand die kijkt naar het hele plaatje. Fysiek, mentaal, emotioneel, seksueel, spiritueel, financieel. Een burn out is niet alleen een fysieke uitputting. Er is ergens een conflict. Minder of geen harmonie. Waardoor je beslissingen hebt gemaakt. En te lang iets wel hebt gedaan wat je liever niet had gedaan. Met als resultaat een burn out. Enkel dat symptoom van vermoeidheid oplossen kan op de korte termijn verlichting brengen maar op de lange termijn lost het de diepliggende oorzaak niet op.
Heb jij het idee dat ik jou verder kan helpen?
Stuur mij een berichtje.
Ik geloof in jou en in jouw herstel, ongeacht hoe jij je nu voelt en wat je situatie nu is.